By Nazifa Wardak

De Duitse anti-islambeweging Pegida begint ook in ons land in populariteit toe te nemen. Ondanks dat de groepering aangeeft de islam op geweldloze wijze te willen ‘bestrijden’, liep hun eerste demonstratie op 11 oktober jl. in Utrecht al uit de hand en leidde tot tien arrestaties. Nu zijn er in de nacht van dinsdag op woensdag twaalf varkenskoppen achtergelaten bij een toekomstige asielzoekerscentrum in Enschede. Op de facebook pagina ‘PEGIDA Nederland’ werd lovend over deze actie gesproken. De vraag die rijst is of de activiteiten en uitspraken van Pegida door de – juridische – beugel kunnen.

Pegida

Pegida is een afkorting van Patriotische Europäer gegen die Islamisierung des Abendlandes, wat staat voor Patriottische Europeanen tegen de islamisering van het Avondland (een oude benaming voor Europa). De beweging is in november 2014 ontstaan toen Lutz Bachmann uit het Duitse Dresden een facebook pagina begon waarmee hij mensen probeerde op te roepen te demonstreren tegen plannen voor nieuwe asielzoekerscentra in de deelstaat Saksen, die opvang zouden moeten bieden aan ongeveer 2000 vluchtelingen. Bachmann is inmiddels afgetreden nadat foto’s waarop hij als Hitler poseert publiek werden.

Het belangrijkste standpunt van de groepering is dat er een immigratiestop moet komen voor mensen uit islamitische landen. Niet alleen dit standpunt, maar het gehele gedachtengoed van Pegida komt overeen met het verkiezingsprogramma van de Nederlandse Partij voor de Vrijheid (PVV). De lijsttrekker van de PVV, Geert Wilders, was in april van dit jaar zelfs als eregast uitgenodigd bij de Duitse Pegida-bijeenkomst in Dresden, waar hij ongeveer 10.000 mensen toesprak en daarbij prees voor hun strijd tegen de islam.

Net als Wilders, doen de Pegida-aanhangers beroep op het recht van vrijheid van meningsuiting. Artikel 19 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens waarborgt inderdaad de vrijheid om zonder inmenging een mening te koesteren en te uiten. Echter, hetzelfde verdrag omvat ook waarborgen als het gelijkheidsbeginsel (artikel 1), het discriminatieverbod (artikel 2), het recht op leven (artikel 3) en het recht op asiel (artikel 14). De vraag is wanneer vrijheid van meningsuiting overgaat in belediging en aanzetten tot haat jegens een gehele bevolkingsgroep. Artikel 137d eerste lid van het Wetboek van Strafrecht stelt dat hij die in het openbaar, mondeling of bij geschrift of afbeelding aanzet tot haat tegen of discriminatie van mensen of gewelddadig optreedt tegen persoon of goed van mensen wegens hun ras, hun godsdienst of levensovertuiging, hun geslacht, hun seksuele geaardheid of hun lichamelijke, psychische of verstandelijk handicap, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of een geldboete van de derde categorie. Het tweede lid van dit wetsartikel stelt zelfs dat wanneer dit wordt gedaan door een persoon die daarvan een beroep of gewoonte maakt of wanneer het door twee of meer verenigde personen wordt gedaan, er een gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of een geldboete van de vierde categorie wordt opgelegd. Ondanks dat aan beide leden van het wetsartikel lijkt te zijn voldaan, hebben meerdere rechters tot nu toe over de activiteiten van Pegida geoordeeld als niet strafbaar. Reden hiervoor is voornamelijk dat Pegida stellig aangeeft afstand te doen van geweld. Bovendien geeft de beweging aan niets te maken te (willen) hebben met rechts-extremisten die aanwezig zijn geweest bij Pegida-bijeenkomsten, zoals Nederlandse Volksunie, Dutch Defense League en Autonoom Nationaal Sociaal Nederland. Volgens de antifascistische onderzoeksgroep Kafka speelt Pegida mooi weer en heeft de groepering wel degelijk banden met radicaal-rechtse bewegingen.

Uiteraard mag een ieder zijn of haar mening uiten, maar het verschil tussen meningsuiting en het opzettelijk in het kwade daglicht stellen van 1,6 miljard mensen op basis van hun religieuze opvattingen zou niet vergeten moeten worden. Hopelijk ontstaat er een nog veel sterkere beweging dan Pegida waarbij we ons gezamenlijk inzetten tegen terrorisme in plaats van tegen de islam. Zoals Martin Luther King ooit zei; “We must learn to live together as brothers or perish together as fools”.