De nieuwe regering heeft aangekondigd het Kinderpardon te laten zoals deze is. In de allerlaatste fase van de onderhandelingen is er uitsluitsel gekomen over dit vraagstuk. De ChristenUnie bleef tot het einde hopen op een uitbreiding van het Kinderpardon. Ook D66 heeft de uitbreiding genoemd in het verkiezingsprogramma. Toch is er besloten het Kinderpardon te laten voor wat het is. De VVD en het CDA weigerden namelijk pertinent.
Hierop kwam veel kritiek. Fractievoorzitter Gert-Jan Segers van het CU liet weten dit een ‘bittere pil’ te vinden en Kinderombudsvrouw Margrite Kalverboer noemt de uitvoering van het Kinderparon onrechtvaardig. De organisatie Defence for Children noemt het nieuws ontoelaatbaar en Nanda Oudejans, docente rechtsfilosofie, is van mening dat het ongewijzigd laten van het Kinderpardon onrechtmatig is.2
Maar, wat houdt het Kinderpardon in?
Het Kinderpardon, oftewel de regeling voor langdurig in Nederland verblijvende kinderen, heeft betrekking op kinderen die op hun achttiende langer dan vijf jaar in Nederland waren en asiel hebben aangevraagd.3 In het regeerakkoord van 29 oktober 2012 was opgenomen dat deze kinderen in aanmerking kunnen komen voor een verblijfsvergunning. Hiervoor gelden een aantal voorwaarden. Zo dient de asielaanvraag ingediend te worden voordat het kind 19 jaar is en het kind mag zich tijdens het verblijf in Nederland niet langer dan drie maanden hebben onttrokken aan het toezicht van de IND (Immigratie- en Naturalisatiedienst). Daarnaast moet het kind ook schriftelijk verklaren dat deze bij toewijzing afziet van verdere rechtsmiddelen en moet het kind (of zijn ouders) meewerken aan het vertrek.
Het Kinderpardon geldt niet alleen voor het kind aan wie de verblijfsvergunning wordt verleend, maar ook aan de gezinsleden. Ook dit punt dient uiteraard aan een aantal vereisten te voldoen. Zo mag het enkel gaan over ouders en minderjarige broers en/of zussen. Wanneer er binnen het gezin sprake is van meerderjarige broers en/of zussen, dan dienen deze nog onderdeel uit te maken van het gezin. Ook dient er een feitelijk gezinsverband aangetoond te worden.
Vervolgens worden er in het besluit nog een aantal contra-indicaties genoemd. Zo mag de vreemdeling uiteraard geen gevaar voor de openbare orde vormen. Een gevaar voor de openbare orde kan aangenomen worden als er sprake is van een gepleegd misdrijf dat heeft geleid tot een veroordeling waarbij een gevangenisstraf of andere vrijheidsbenemende maatregel is opgelegd of in overeenstemming met art. 1F van het Vluchtelingenverdrag er sprake is van een zwaarwegend vermoeden dat er deze persoon een ernstig misdrijf heeft begaan.
Na een afwijzing
Op een afwijzende beschikking kan een vreemdeling in bezwaar gaan en vervolgens in beroep. Ook gebeurt het in de praktijk af en toe dat kinderen van wie de aanvraag is afgewezen een beroep doen op de discretionaire bevoegdheid van de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie. Door deze bevoegdheid heeft de staatssecretaris de mogelijkheid om individuele zaken alsnog te beoordelen en eventueel een verblijfsvergunning te verlenen. Het dient dan wel te gaan om schrijnende omstandigheden.
Kinderpardon blijkt niet te werken
Statistieken van de IND laten zien dat van de 1360 aanvragen in de periode van 1 mei 2013 tot en met 1 juni 2016 er maar 120 aanvragen zijn ingewilligd.4 Dit betekent dat het overgrote deel van de aanvragen dus is afgewezen. Daarbij geeft de IND als meest gehanteerde reden voor afwijzing aan dat er door de vluchteling niet is meegewerkt aan de vertrekplicht na eerdere afwijzing(en). Een andere veel voorkomende reden is dat er door de vluchteling zelf geen asiel is aangevraagd. Ook wordt als reden genoemd dat de vluchteling niet aannemelijk kon maken wie hij is. Deze drie redenen vallen ook onder de voorwaarden waaraan moet zijn voldaan.
Kritiek
Op de cijfers van het IND kwam veel kritiek. Kinderombudsvrouw Kalverboer is van mening dat er in het Vreemdelingenrecht niet naar het belang van het kind gekeken wordt. Kinderen lijden schade wanneer ze na vijf jaar het land worden uitgezet. Ze wil dan ook dat kinderrechten worden opgenomen in de Vreemdelingenwet.5
De Monitor, een programma van KRO-NCRV, zond in januari 2017 een aflevering uit over het Kinderpardon. Hierin legde het programma de werking van het Kinderpardon uit. Het programma richtte zich vooral op het criterium ‘meewerken aan je eigen vertrek’. Om in aanmerking te komen voor het Kinderpardon, dien je aan te tonen dat je bereid bent mee te werken aan je eigen vertrek. Volgens Hans Faber, hoofd Dienst Terugkeer en Vertrek, is het altijd mogelijk terug te keren. Dit betekent dan ook dat het Kinderpardon helemaal niet toegankelijk is.
En hoe nu verder?
Omdat er geen uitbreiding van het Kinderpardon aan zit te komen, lijkt het erop dat hierbij blijft. Het is nog maar de vraag of er in de nabije toekomst veranderingen zullen komen voor het Kinderpardon.
