Vanaf dit jaar geldt een verplicht vrouwenquotum in Duitsland. Grote bedrijven moeten tenminste dertig procent vrouwen benoemen op topposities. Nederland hanteert ook een quotum van dertig procent, maar dit is slechts een afspraak op vrijwillige basis. Tot nu toe boekt Nederland weinig resultaat met deze afspraak. Uit een evaluatie van minister Bussemaker bleek eind 2014 nog geen 10% vrouw te zijn in de top van grote bedrijven. Voor de PvdA voldoende reden om een verplicht vrouwenquotum in te stellen in 2017 als er onvoldoende vooruitgang wordt geboekt.

Hoe is het mogelijk dat in een welvarend land als Nederland, er nog steeds grote ongelijkheid bestaat tussen mannen en vrouwen in het bedrijfsleven? Zelfs terwijl onderzoek uitwijst dat een meer gelijke man/vrouw verhouding in het bestuur leidt tot betere prestaties. Verklaringen voor het lage percentage vrouwen in de top van het bedrijfsleven zijn onder andere te vinden in de Nederlandse cultuur, waarin vrouwen vaak parttime werken. Daarnaast is in de hoge functies vaak sprake van vriendjespolitiek. Bovendien kiezen bestuurders graag mensen zoals zijzelf. Nieuwe bestuurders zijn hierdoor wederom vaak man. Zo wordt de mannencultuur in de top van het bedrijfsleven in stand gehouden.

Een vrouwenquotum lijkt een nobele oplossing. Toch kleven hier bezwaren aan. Het zijn voornamelijk vrouwen zelf, die tegen zijn. Een verplicht vrouwenquotum zou leiden tot een devaluatie van hun eigen positie. Immers, als het sommige vrouwen wel gelukt is de top te bereiken, dan moeten die andere vrouwen ook maar hun best doen. Een vrouw moet niet gekozen worden omdat het een vrouw is, maar omdat zij de beste kandidaat voor de functie is. Invoering van een verplicht vrouwenquotum zou betekenen dat bedrijven talentvolle mannelijke bestuurders zouden moeten ontslaan om plaats te maken voor vrouwen.

Ondanks de kritiek, staat de invoering van een verplicht vrouwenquotum ook hoog op de agenda in Europa. De Europese Commissie wil dat vanaf 2020 veertig procent van de topfuncties bij beursgenoteerde bedrijven door vrouwen wordt bekleed. Maar tot op heden worden de EU-lidstaten het niet eens over de kwestie. Eind januari staat het vrouwenquotumdebat in ieder geval op de agenda in de Tweede Kamer.