N. Wachelder
Stichting Majority Perspective, begin november opgericht, heeft een kort geding aangespannen via de civiele rechter tegen de huidige vorm van de landelijke intocht van Sinterklaas op 17 november in Zaanstad. Gedaagden in deze zaak waren onder andere de gemeente Zaanstad en de NTR die de intocht zal uitzenden op tv. De stichting wilt dat de zwarte pieten niet worden geschminkt, geen roetvegen krijgen en geen onderdanige rol vervullen. Het kort geding heeft veel bedreigingen en agressieve reacties teweeggebracht, terwijl het niet draaide om een volledig verbod van de intocht. Wat waren argumenten van beide kanten? [1]
Rol van de regering
In de afgelopen jaren zijn er al gaandeweg aanpassingen doorgevoerd wat betreft de zwarte pieten. De kleding is veranderd en de dikke rode lippen, oorbellen en het zwarte kroespruiken zijn verdwenen. De advocaat van de Nederlandse staat zegt dat het debat over Zwarte Piet nog steeds aan de gang is en dat het ook een dialoog moet blijven, zonder dwang vanuit de overheid. De regering zou hierbij geen rol moeten hebben bij het bepalen van de inhoud van een volksfeest omdat dit op gespannen voet zou staan met de vrijheid van meningsuiting. [2]
Onrechtmatig handelen
Volgens Majority Perspective zou Zaanstad onrechtmatig handelen omdat zij meewerkt aan de intocht en voorbijgaat aan de racistische stereotypering van Zwarte Piet.
Zaanstad had zelf al maatregelen getroffen vanwege de blijvende discussie over de zwarte pieten kwestie, namelijk het ‘roetveegbeleid’. De omroep NTR zal zaterdag de intocht gaan uitzenden en stelt dat er verschillende soorten zwarte pieten zullen zijn met verschillen haardrachten. De een zwarter dan de ander, want naargelang ze vaker door de schoorsteen gaan, worden ze ook daadwerkelijk zwarter. Dit wordt volgens Majority Perspective al jaren gebruikt om Zwarte Piet goed te praten en is onacceptabel. [3]
Er zijn wel bepaalde richtlijnen waaraan deelnemers van de intocht zich aan dienen te houden. Verder mogen zij zelf bepalen hoe de zwarte pieten eruit komen te zien. Zo wordt het juist een goede afspiegeling van de culturele verscheidenheid in Nederland en is er geen sprake van racistische stereotypering voor donkere mensen. [4]
Toch hield Majority Perspective voet bij stuk en stelt dat Zwarte Piet een racistische figuur is en de aanpassingen die zijn doorgevoerd nog lang niet voldoende zijn. [5]
Belangrijkste voor hen is om kinderen te beschermen tegen het beeld dat donkere mensen dom en ondergeschikt zijn.
De uitspraak
Voorzieningenrechter Antoon Schotman heeft woensdag om 16:00 uitspraak gedaan. De rechter kwam niet eens tot een inhoudelijke toetsing omdat Majority Perspective geen recht had om het kort geding aan te spannen. Dit vanwege het feit dat er geen eerder overleg heeft plaatsgevonden tussen de stichting en de gedaagde partijen. Zij zijn niet op tijd benaderd en werden overvallen met het kort geding. En zelfs als de rechter tot een inhoudelijke beslissing was gekomen, vertelt hij, was de stichting niet in het gelijk gesteld. De eerdergenoemde vrijheid van meningsuiting speelt hierbij de cruciale rol.
De intocht van sinterklaas zal komende zaterdag dus gewoon plaatsvinden in Zaanstad met de bijbehorende roetveegpieten. [6]
[2] https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/rechtszaak-over-zwarte-piet-bij-intocht-van-roetveegbeleid-tot-schminkprotocol-en-verwijten-van-racisme-~b811d3f1/
[3] https://www.ad.nl/binnenland/ntr-jaarlijks-bedreigingen-tijdens-sinterklaastijd~a6e0d03d/
[4] https://nos.nl/artikel/2259083-ntr-in-kort-geding-uiterlijk-zwarte-piet-is-redactionele-vrijheid.html
