N. Wachelder

Maandag 11 juni was het zover: de terechtzitting tegen de beruchte 28-jarige Michael P. begon. De man wordt ervan verdacht de 25-jarige Anne Faber verkracht en vervolgens vermoord te hebben. Hier komt nog het mishandelen van een aantal behandelaars in het Pieter Baan Centrum bij. Dit is het Nederlands instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie, waar Michael P. de afgelopen maanden heeft gezeten. Er is onderzoek gedaan naar zijn psyche. Was hij misschien verminderd toerekeningsvatbaar toen hij de daad heeft begaan? Dit zou namelijk straf verminderend kunnen werken, en is belangrijk voor eventuele vervolgbehandeling. En wat is uiteindelijk de eis van het OM geworden?

 

Achtergrond

Voor wie de zaak van Anne Faber nog niet bekend in de oren klinkt, volgt een beknopte samenvatting van de gebeurtenissen, in chronologische volgorde. Anne is op 29 september 2017 niet meer thuisgekomen van een fietsrit. Tijdens deze rit kwam zij Michael P. tegen. Ze zouden tegen elkaar aan zijn gebotst waardoor Michael P. boos werd, haar bedreigde met een mes en meenam op zijn scooter, waarna hij haar heeft verkracht. Met het mes heeft hij haar vervolgens gedood, volgens het Openbaar Ministerie (hierna: OM) om zijn daad te verhullen. Op 3 oktober 2017 wordt haar jas gevonden en op 5 oktober 2017 wordt haar fiets in een vijver gevonden. Op 6 oktober 2017 wordt de tas van Anne in de buurt van de fiets aangetroffen. Op 9 oktober 2017 wordt een 27-jarige zedendelinquent, Michael P. opgepakt nadat zijn DNA op Annes jas is gevonden. Hij wordt verdacht van betrokkenheid bij haar verdwijning. Drie dagen later bekende hij Anne te hebben verkracht en vermoord en wijst de agenten naar haar lichaam. Op 12 oktober 2017 kwam het vreselijke nieuws dat Annes lichaam is gevonden in het bos in Zeewolde. Het OM heeft de afgelopen maanden onderzoek gedaan naar de moord en wat er precies met haar is gebeurd. Ondanks dat Michael P. heeft bekend, blijft iemand verdachte totdat het OM dit kan bewijzen en hij daadwerkelijk wordt veroordeeld.

Moord, doodslag of gekwalificeerde doodslag?
Daarnaast rest zich de vraag of sprake is van moord of van doodslag. Het OM heeft moord tenlastegelegd, de advocaat van Michael P. stelt dat hier geen sprake van was. Het verschil tussen moord en doodslag zit hem in de voorbedachten rade. Een moment van kalm beraad en rustig overleg. Dit is ook te zien aan de verschillende wetsartikelen.

Artikel 287 Wetboek van Strafrecht luidt: “Hij die opzettelijk een ander van het leven berooft, wordt, als schuldig aan doodslag…”

Artikel 289 Wetboek van Strafrecht luidt: “Hij die opzettelijk en met voorbedachten rade een ander van het leven berooft, wordt, als schuldig aan moord…”

Verder is artikel 288 Wetboek van Strafrecht, waarin gekwalificeerde doodslag wordt omschreven, relevant. Het luidt: “Doodslag gevolgd, vergezeld of voorafgegaan van een strafbaar feit en gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit voor te bereiden of gemakkelijk te maken, of om, bij betrapping op heter daad, aan zichzelf of andere deelnemers aan dat feit hetzij straffeloosheid hetzij het bezit van het wederrechtelijk verkregene te verzekeren” In spreektaal betekent dit dat Michael P. Anne Faber doodde om zijn eerdere strafbare daden te verhullen. Hierop staat dezelfde maximale straf als op moord.

 

De zitting
Een vreselijke dag brak aan voor de nabestaanden van Anne op maandag 11 juni 2018. Opnieuw zouden ze geconfronteerd worden met elk klein detail van Annes dood. Het gaat wellicht om bij hen al bekende details, maar om deze te horen te krijgen in een rechtszaal waarbij de verdachte ook aanwezig is, maakt het extra zwaar. Dit verklaart dat de familie van Anne de zitting vanuit een andere zaal heeft waargenomen.
Michael P. heeft verklaard haar te hebben gedood, omdat ze om hulp riep nadat hij haar verkracht had. Hij stelt dat hij haar eigenlijk wilde “vrijlaten” na de verkrachting, maar ze zag een fietser en schreeuwde om hulp.
Hij werd geconfronteerd met een aantal elementen uit zijn verklaring. Uit onderzoek blijkt dat hij Anne al eerder moet zijn tegengekomen tijdens haar fietstocht. Michael P. verklaart echter haar niet te hebben gezien. Daarnaast blijkt uit een reconstructie dat een botsing, op de locatie die P. heeft genoemd, onwaarschijnlijk is. Hij beantwoordt alle vragen heel kortaf. Voorbeelden van antwoorden zijn “weet ik niet”, “ik deed maar wat”, “het kwam in me op” en “geen idee”. Wel benadrukt hij dat er echt geen sprake is geweest van een vooropgezet plan. Dit is volgens de advocate van de nabestaanden onzin. Hij heeft voldoende mogelijkheden en tijd gehad om haar vrij te laten, en uit alles blijkt volgens haar voorbedachten raad en planmatig handelen. Op dag twee van de zitting, dinsdag 12 juni, begon de dag met aangrijpende verklaringen van de ouders van Anne Faber over wat de dood van hun dochter met hun levens heeft gedaan. Zij hebben nadrukkelijk gevraagd of de verdachte tijdens de slachtofferverklaring van de nabestaanden in een andere zaal kon zitten. Voor hen zal geen enkele straf rechtvaardig genoeg zijn.

 

De eis van het OM
Ondanks dat alle feiten en bewijzen in deze richting wijzen, kan niet worden gezegd dat Michael P. vooraf het plan had Anne te doden. Moord kan niet worden bewezen. Gekwalificeerde doodslag kan volgens het OM wel worden bewezen. De strafbare feiten zijn het verkrachten, doden en vervolgens verplaatsen van het lichaam van Anne Faber.
De eis van het OM is 28 jaar cel en tbs met dwangverpleging. Het OM wil dus geen levenslang eisen voor Michael P. Dit klinkt opmerkelijk, maar hier zit een duidelijke reden achter. Hoe zit dat dan eigenlijk? Levenslang kan leiden tot vrijlating, omdat wettelijk is vastgesteld dat een zaak opnieuw bekeken moet worden na 25 jaar. Als de eis van het OM opgevolgd wordt door de rechtbank, zou hij zo lang mogelijk worden weggehouden van onze samenleving. Het is, in de ogen van het OM, onverantwoord om hem ooit onbehandeld terug te laten keren in de samenleving. Tbs met dwangverpleging moet ervoor zorgen dat hij de juiste behandeling krijgt. Een levenslange celstraf in combinatie met tbs is juridisch niet mogelijk. Bovenop de 28 jaar (als dit de uitspraak van de rechtbank wordt) komt 4 jaar die Michael P. nog moet zitten van een verkrachtingszaak in 2010. Daarna zou hij naar een tbs-kliniek moeten voor behandeling. Of hij dan ooit nog op vrije voet komt, is dus nog maar zeer de vraag. Het laatste woord is aan Michael P. Hij betuigt verschrikkelijk veel spijt te hebben van zijn daden. De rechtbank Utrecht zal op 17 juli uitspraak doen in de zaak.

Bronnen

http://wetten.overheid.nl/BWBR0001854/2018-05-01 https://www.nu.nl/weekend/5297522/michael-p-rechter-reconstructie-van-zaak-anne-faber.html
https://www.ad.nl/utrecht/waarom-geen-levenslang-drie-vragen-over-de-strafeis-tegen-michael-p~a164399f/
https://www.nu.nl/binnenland/5306621/michael-p-spreekt-spijt-als-laatste-woord-in-zitting.html?redirect=1 https://www.rtvutrecht.nl/nieuws/1779815/zo-verliep-de-dag-van-de-moord-op-anne-volgens-michael-p.html https://nos.nl/artikel/2236136-om-eist-28-jaar-en-tbs-tegen-michael-p-voor-verkrachten-en-doden-anne-faber.html